Distribution, biology and harmfulness of carrot psyllid Bactericera trigonica (Hodkinson, 1981) (Hemiptera, Triozidae) in Serbia

Abstract

Mrkvina lisna buva Bactericera trigonica pripada familiji Triozidae, nadfamiliji Psylloidea, redu Hemiptera. Zajedno sa lukovom lisnom buvom (B. tremblayi)i krompirovom lisnom buvom (B. nigricornis) pripada kompleksu Bactericeranigricornis Foerster, u morfološkom i bioekološkom smislu veoma sli nih vrsta. Opisana je 1981. godine kao Trioza trigonica na osnovu analize imaga sakupljanih sa mrkve iz Portugalije, Italije, Kipra, Turske, Egipta i Irana. Kasnije je prebaena u rod Bactericera zajedno sa druge dve vrste ovog kompleksa. Imaga i larve se hrane na listu mrkve i drugih štitonoša. Ukoliko se jave u pove anoj brojnosti mogu dovesti do hloroze i žu enja lista, što ima za posledicu smanjenje prinosa. Pored direktnih šteta, utvr ena je njena vektorska uloga fastidiozne bakterije «Candidatus Liberibacter solanacearum», koja na biljkama iz familije Apiaceae dovodi do proliferacije korena i hloroti nog slabljenja. Ca. L. solanacearum je odavno poznata u Severnoj Americi i Novom Zelandu na biljkama iz familije Solanacae, prevashodno na krompiru, a u Evropi je prvi put utvr ena na mrkvi i celeru, a B. trigonica kao njen vektor. U periodu od 2014. do 2017. godine prou avano je prisustvo, biologija i štetnost B. trigonicana podru ju Srbije. Prvi put je registrovana 2014. godine i od tada je utvr eno njeno prisustvo u svim lokalitetima istraživanja tokom celog vegetacionog perioda mrkve. Pored mrkve, B. trigonica je registrovana na celeru, peršunu i divljoj mrkvi. U toku godine ima ve i broj generacija, prezimljava u stadijumu imaga na skrovitim mestima.