@conference{
author = "Popović Milovanović, Tatjana and Trkulja, Nenad and Ristić, Danijela and Iličić, Renata and Trkulja, Vojislav and Jelušić, Aleksandra",
year = "2023",
abstract = "Bakteriozna pegavost lista šećerne repe prouzrokovana fitopatogenom bakterijom
Pseudomonas syringae pv. aptata (Psa) je široko rasprostranjena bolest, koja osim ove biljne
kulture napada blitvu, cveklu i dr. Ova bolest se poslednjih godina sve češće javlja na usevima
šećerne repe u Srbiji, posebno u uslovima prohladnog i vlažnog proleća. Epifitocije su
beležene 2013. godine u centralnim i južnim delovima Vojvodine (Bačka i Srem), kada su na
osnovu sekvenciranja konzervativnog gena gyrB, utvrđene četiri različite alelske varijante
ovog patogena. Obzirom na noviju epifitociju bakteriozne pegavosti lista na području gajenja
šećerne repe u Srbiji, cilj ovoga rada je bio da se izvrši izolacija i identifikacija prouzrokovača i
determiniše njegov genetički diverzitet na osnovu analize ponavljajućih palindromskih
sekvenci (rep-PCR) i nasumično amplifikovanih polimorfnih DNK (RAPD-PCR).
Tokom 2023. godine na šećernoj repi (sorta Viola) u lokalitetima Ruski Krstur i Srpski
Miletić prikupljeni su uzorci obolelog lišća sa simptomima bakteriozne pegavosti u vidu
nepravilnih nekrotičnih pega, oivičenih tamnijim marginama, sa centralnim delom mrke do
sive boje. U nekim slučajevima pege su se spajale čineći veću nekrotičnu leziju. Izolacija je
vršena na hranljivu podlogu obogaćenu sa 5% saharoze (NAS), na kojoj su nakon tri dana
inkubacije na 26 °C, dominirale beličaste, okrugle, sjajne i ispupčene bakterijske kolonije. Za
dalji rad je odabrano 18 izolata, a kao uporedni poslužili su referentni Psa sojevi, PD193 i
PD197. Prema rezultatima LOPAT testova, svi izolati su pokazali pripadnost Ia grupi
fluorescentnih Pseudomonas (+---+). Patogenost je dokazana infiltracijom bakterijske
suspenzije u list šećerne repe. Pripadnost izolata bakteriji Psa dokazana je PCR metodom
primenom prajmera specifičnih za patovar Papt2F/1R kojima su amplifikovani fragmenti DNK
veličine 250 bp karakteristični za Psa. Rep-PCR je izvođen primenom prajmera BOXA1R (BOXPCR), ERIC1R/ERIC2 (ERIC-PCR) i GTG5 (GTG5-PCR), dok je RAPD-PCR rađen primenom
prajmera M13 za M13-PCR. Na osnovu analize DNK profila, dobijenih primenom dve
pomenute metode, dokazano je postojanje tri (GTG5-PCR), odnosno četiri (BOX-, ERIC- i M13-
PCR) genetički različite grupe izolata. Dobijeni rezultati su ukazali na postojanje genetičkog
diverziteta i kod novijih populacija bakterije Psa poreklom sa šećerne repe. Daljom analizom
sekvenci više genskih lokusa (MLSA) moguće je detaljnije utvrditi eventualno postojanje
novih populacija ove bakterije u Srbiji.",
publisher = "Društvo za zaštitu bilja",
journal = "XVII simpozijum o zaštiti bilja, Zlatibor, 2023 27-30. novembar, Zbornik rezimea radova",
title = "Novija proučavanja uzročnika bakteriozne pegavosti lista šećerne repe",
pages = "49"
}
