@conference{
author = "Živković, Svetlana and Trkulja, Nenad and Kovačević, Stefan and Stošić, Stefan",
year = "2023",
abstract = "Kruška (Pyrus communis L.) je jedna od najstarijih i najrasprostranjenijih voćarskih
kultura. Plodovi kruške su izrazito bogati nutrijentima i niskog glikemijskog indeksa, pa se
preporučuju u ishrani svih kategorija stanovništva. U periodu vegetacije i nakon berbe
propadanje plodova kruške mogu izazvati brojni biljni patogeni, među kojima su i gljive roda
Colletotricum.
Tokom jeseni 2021. godine iz skladišta u okolini Smedereva sakupljeni su plodovi
kruške (cv. Santa Maria) sa simptomima antraknoze. Na površini svih inficiranih plodova bile
su prisutne tamne, kružne, udubljene nekrotične lezije sa koncentrično raspoređenim
acervulima i narandžastom konidijalnom masom. Izolacija patogena je obavljena standarnim
fitopatološkim metodama na podlozi od krompir-dekstroznog agara (KDA). Svi dobijeni izolati
su nakon 7 dana na KDA i temperaturi od 25⁰C ispoljili uniformne morfološke osobine.
Formirane kolonije su bile svetlosive do svetloružičaste, sa naličja tamnoružičaste do
vinastocrvene boje. Prosečan porast kolonija je iznosio 64±2 mm. Konidije su bile hijalinske,
fuziformne, neseptirane, glatkih zidova, sa oba zaoštrena kraja, veličine 12,8 - 16,6 × 3,5 – 4,4
µm (n=100); a apresorije pojedinačne, tamnobraon boje, okrugle do nepravilnog oblika,
glatkih zidova, veličine 5,5 – 9,6 × 4,8 – 7,2 µm (n=20). Morfološke karakteristike izolata su
odgovarale literaturnom opisu C. acutatum species complex.
Molekularna identifikacija reprezentativnog izolata SZ-21-36 je obavljena na osnovu
ITS regiona rDNA korišćenjem prajmera ITS1/ITS4; dela gena za beta tubulin (Ben A)
primenom prajmera Bt2a/Bt2b; gliceraldehid 3 - fosfat dehidrogenaze (GAPDH) sa
prajmerima GDF1/GDR1, i dela aktin gena (ACT) upotrebom prajmera ACT512F/ACT783R.
Dobijeni PCR produkti su sekvencirani, a nukleotidne sekvence deponovane u GenBank bazi
podataka. BLAST analizom je utvrđeno da su sekvence ON171625 (ITS) i ON186698 (ACT)
99% slične, a sekvence ON186696 (BenA) i ON186697 (GAPDH) identične sa sekvencama
istih regiona izolata vrste C. fioriniae deponovanih u GenBank bazi. Multilokus filogenetska
analiza zasnovana na navedenim molekularnim markerima je potvrdila rezultate BLAST-a, i
svrstala izolat SZ-21-36 sa ostalim izolatima C. fioriniae iz GenBank baze podataka (100%
bootstrap podrška).
Provera patogenosti izolata obavljena je inokulacijom sa 50 μl suspenzije spora (1 ×
106 konidija/ml) u prethodno napravljene povrede na zdravim plodovima kruške (cv. Santa
Maria). Kontrolni plodovi su inokulisani sterilnom destilovanom vodom. Nakon 10 dana
inkubacije u vlažnoj komori na 25°C na svim inokulisanim plodovima kruške razvili su se
tipični simptomi antraknoze, dok su kontrolni plodovi bili bez simptoma. Kulture dobijene reizolacijom bile su istih morfoloških karakteristika čime je potvrđena patogenost testiranih
izolata.
U ovom istraživanju je konvencionalnim i molekularnim metodama prvi put u Srbiji
identifikovana vrsta C. fioriniae - prouzrokovač antraknoze plodova kruške.",
publisher = "Društvo za zaštitu bilja",
journal = "XVII simpozijum o zaštiti bilja, Zlatibor 2023, 27-30. novembar, Zbornik rezimea radova",
title = "Colletotrichum fioriniae prouzrokovač antraknoze plodova kruške",
pages = "45-44"
}
